14.05.2024 10:57:04
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Yasin ŞEN
13 Kasım 2020 Cuma

ÜMMÎ KEMÂL'İN TÜRBESİNİ ZİYÂRETLER

ÜMMÎ KEMÂL’İN TÜRBESİNİ ZİYÂRETLER
Bugün Ümmî Kemâl hazretlerinin türbesi hâlâ ziyaretgâhtır ve insanlar zaman zaman buraya adaklarını adamak, dileklerini sunmak üzere gelirler. Onun türbesini ziyaret bahsine menkıbesinde de dikkat çekilmektedir. Burada “Üçinci Makâle”de, “Ehlu’llâh-ı ‘âlî-mikdârun dâyimâ mezâr-ı şerîfleri erbâb-ı kemâlün mezârı ve derde düşenler tîmârı ol kabirde bulup evlâd-ı kirâmları fütâde vü zâr olan dervîşân-ı bî-mikdârun kalblerin şâd u handân ve medâr-ı maksûdları her ân hâsıl oldugı beyânındadur.” denilerek bu konu anlatılmaktadır. Menâkıbdaki şu beyitler bu bakımdan dikkat çekmektedir:

Fütâde-hâl olanun destgîri
Olup ayakda komasa fakîri

Yolınuz böyle bir ‘âlî merâtip
Dil u cândan olasın tâ ki tâlip

Yüzüni gözüni sür merkadine
Bu onmaduk başun ur merkadine

Ululıgına iz‘ân idegör
Kapusına hemân turma gidegör

Ola kim derde dermân ire andan
Kerem ıssı sultân-ı cihândan

(Ramazan SARIÇİÇEK, “Menâkıb-ı Kemâl Ümmî ve Bolu”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 17, İstanbul 2016, s. 326-327.)
Menâkıbda Ümmî Kemâl ziyaretlerine önemli satırlar ayıran Derviş Ahmed bu ziyaretlerin insanlar üzerindeki tesirini şöyle ifade etmektedir:

Varan her haste bulur anda sıhhat
Tabîb-i âhere varmak ne zahmet

Varan dertlü bulur anda şifâyı
Bilürler kim odur dârü’ş-şifâyı

Ogul kız isteyenler varur anda
Sürüp yüzin yire yalvarur anda

Dahi ol kişi tururken orada
Biter hâceti irer murâda
(Ramazan SARIÇİÇEK, a. g. m., s. 332.)

Muhtemelen bu ziyaretler Ümmî Kemâl’in vefat ettiği zaman olan 15. Asır’dan beri devam etmektedir. Günümüzde her yıl temmuz ayının ilk cuma günü burada Tekkeköylüler geniş kalabalıklar hâlinde toplanırlar. Köyden göçüp de başka şehirlere yerleşenler köylerine dönerler. Uzak yakın yerlerden, bilhassa Bolu’nun Dörtdivan başta olmak üzere muhtelif ilçelerinden buraya ziyaretçi akını olur. Türbede yer alan sakal-ı şerif ziyaret edilir. Yemekler yenir, ibadetler ve dualar edilir. Köy halkı bu toplantıya katılmayı bir vecibe sayar. Yoksa yılın geri kalanında işlerinin yolunda gitmeyeceğine inanırlar. [Bu bilgiler 05.01.2020 tarihinde Bolu-Tekkeköy’de, yine burada ikamet eden ikisi de inşaat emeklisi Cemal Uslu (d. 1945) ve Kemâl Erdemir (d. 1946)’dan derlenmiştir.]
Bu toplantıların ve ziyaretlerin uzun zamanlardan beri sürdüğü, hatta daha önceleri yılın Recep ayına denk gelen günlerinde de yapıldığı Derviş Ahmed’in kaleme aldığı menkıbede “Husûsâ kim Receb ayında el’ân / Varurmış anda nice bin müselmân” beytiyle anlatılmaktadır. Derviş Ahmed, şu beyitleriyle de burada düzenlenen toplantıları dile getirmektedir:

Yigirmi binden artukdur varanlar
Başın açup Hudâya yalvaranlar

Gelür etrâfdan âdem be-gâyet
Kim olmaz haddine hergiz nihâyet

‘Azizün türbesi üzre giderler
Bu namâzdan şevkle tevhîd iderler
(Ramazan SARIÇİÇEK, a. g. m., s. 343.)

Bu ziyaretler Bolu’da Ümmî Kemâl hazretlerinin ne kadar sevildiğini ve ona ne kadar derin bir hürmet beslendiğini göstermektedir. Bu durum yüzyıllardan beri böyledir. Bundan sonra da böyle olmaya devam edecektir.
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni





Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı